دبیرکل انجمن حسابداران خبره ایران، رسالت اصلی انجمنهای دانشگاهی (آکادمیک/علمی) را ارتقای دانشی اعلام کرد که جامعه علمی و دانشگاهی آن را نمایندگی میکنند؛ و ماموریت اصلی انجمنهای حرفهای را نیز ارتقای جایگاه حرفهای اعضاء در جامعه دانست. وی در چارچوب این مرزبندیهای پذیرفته و متعارف در سطح جهانی، اعطای گواهینامه "حرفهای" توسط یک انجمن "دانشگاهی" را اقدامی کاملاً نامتعارف اعلام کرد که به زعم وی نمونه مشابهی برای آن در جوامع معتبر جهان نمیتوان یافت. وی علاوهبراین، زمینه حرفهای "مدیریت مالی" را اساساً فاقد وابستگی مستقیم با تئوریهای مدیریت دانست و تصریح کرد که این زمینه حرفهای در واقع ارتباطی مستقیم و تنگاتنگ با مفاهیم حسابداری مالی، حسابداری مدیریت، گزارشگری مالی، تامین مالی (finance) و سرمایهگذاری دارد.
به گزارش روابط عمومی انجمن حسابداران خبره ایران، محسن قاسمی دبیرکل انجمن حسابداران خبره ایران در گفت و گویی اختصاصی با این روابط عمومی که در واکنش به خبر اعطای گواهینامه حرفهای "مدیر مالی خبره" از سوی انجمن مدیریت ایران انجام داد، اظهار داشت: در همه جای دنیا تشکلهای تخصصی مردمنهاد (نادولتی) را میتوان به سه گروه عمده تقسیم کرد: انجمنهای حرفهای، انجمنهای دانشگاهی، و انجمنهای صنفی. وی رسالت اصلی انجمنهای دانشگاهی (آکادمیک/علمی) را ارتقای دانشی دانست که جامعه علمی و دانشگاهی آن را نمایندگی میکنند؛ و ماموریت اصلی انجمنهای حرفهای را نیز ارتقای جایگاه حرفهای اعضاء در جامعه اعلام کرد. او هدف اصلی انجمنهای صنفی را نیز دفاع از حقوق صنفی شاغلان در آن صنف دانست.
دبیرکل انجمن حسابداران خبره ایران در ارتباط با انتشار خبر اعطای گواهینامه حرفهای "مدیر مالی خبره" از سوی انجمن مدیریت ایران گفت: حقیقتاً وقتی این خبر را شندیدم باور نکردم. ولی وقتی با مراجعه به وبگاه این انجمن صحت خبر برایم مسلم شد به شدت تعجب کردم. وی ادامه داد: همان طور که میدانیم انجمن مدیریت ایران یکی از انجمنهای دانشگاهی (آکادمیک/علمی) ارزشمند و بسیار باسابقه و خوشنام کشور است. ولی به هیچ وجه یک انجمن حرفهای نیست. وی تصریح کرد: محال ممکن است شما در هیچ جای دنیا بتوانید نمونه مشابهی پیدا کنید که یک انجمن دانشگاهی به صدور گواهینامه (Certificate) حرفهای اقدام کند. در واقع، هیچ انجمن دانشگاهی در جهان ادعای این را ندارد که میتواند صلاحیت حرفهای افراد حرفهای را گواهی (Certify) کند.
صدور گواهینامه حرفهای: یک فرایند حرفهای/توسط افراد حرفهای
قاسمی تصریح کرد: وقتی میگویم صدور گواهینامه حرفهای توسط یک انجمن دانشگاهی اقدامی نامتعارف است، به این دلیل است که اولاً، این اقدام به هیچ وجه در چارچوب اهداف بنیادین انجمنهای دانشگاهی نمیگنجد. ثانیاً، صدور گواهینامه حرفهای یک فرایند است که حتما باید توسط یک تشکل حرفهای (و نه دانشگاهی) اداره و انجام و بر آن نظارت شود.
وی گفت: نقطه شروع این فرآیند، تعیین شرایط صدور گواهینامه حرفهای توسط کارکشتگان آن حرفه است. قاعدتاً اگر هر چیزی در سر جای خودش باشد؛ اعضای یک انجمن دانشگاهی باید از بین افراد دانشگاهی (و نه حرفهای) باشند. بدیهی است که افراد دانشگاهی با همه جایگاه والایی که از نظر علمی در جامعه دارند ولی صلاحیت تعیین شرایط صدور یک گواهینامه حرفهای را ندارند. وی افزود: در گام بعدی، بحث صلاحیتسنجی حرفهای متقاضیان حرفهای به میان میآید. یعنی وقتی شرایط احراز آن گواهینامه حرفهای تعیین شد حالا بر مبنای آن شرایط احراز معین باید صلاحیت متقاضیان حرفهای دریافت آن گواهینامه حرفهای سنجیده شود. در این جا هم باز این کار باید توسط افراد حرفهای (و نه دانشگاهی) انجام شود. مگر یک فرد دانشگاهی میتواند صلاحیت حرفهای یک فرد حرفهای را محک بزند؟ همان طور که نمیتوان انتظار داشت که یک فرد حرفهای بتواند صلاحیت دانشگاهی یک فرد دانشگاهی را بسنجد.
وی در ادامه گفت: گام مهم دیگر بحث نهادینه کردن Ethics(اخلاق حرفهای) و انجام اقدامات انضباطی است. وی توضیح داد: این که یک تشکل حرفهای یک گواهینامه حرفهای صادر کند فقط نقطه شروع است. این تشکل باید به جامعه اثبات کند که دارندگان این گواهینامه حرفهای در ارائه خدمات حرفهای خود به ذینفعان اخلاق حرفهای را رعایت میکنند. ضمن این که باید این اطمینان نیز به جامعه داده شود که اگر عضوی اخلاق حرفهای را زیر پا گذاشت، آن انجمن حرفهای با آن عضو خاطی برخورد انضباطی قاطع خواهد کرد. انجام این کار نیز با توجه به سازوکارهای اجرایی که نیاز دارد از عهده یک انجمن دانشگاهی خارج است.
قاسمی در پایان این بخش از توضیحات خود افرود: دست آخر، یکی دیگر از ستونهای یک گواهینامه حرفهای معتبر اطمینان دادن از آموزش حرفهای مستمر (CPE) دارندگان آن گواهینامه حرفهای است. قاعدتاً یک انجمن دانشگاهی صلاحیت و ملزومات اجرایی این را ندارد که در این مورد نیز ورود کند. وی در جمعبندی توضیحات خود اظهار داشت: بنابراین، با جمیع جهات و توضیحات فوق میبینیم که صدور یک گواهینامه حرفهای آن هم یک گواهینامه حرفهای حیاتی و کلیدی در ساختار سازمانها مثل "مدیر مالی خبره" توسط یک انجمن دانشگاهی (آن هم غیرمرتبط) کاری بسیار نامتعارف است.
مدیریت مالی زیرمجموعه حسابداری است؛ نه مدیریت
دبیرکل انجمن حسابداران خبره ایران در بخش پایانی سخنان خود تصریح کرد: این که میگویم انجمن مدیریت ایران یک انجمن دانشگاهی غیرمرتبط با زمینه حرفهای مدیریت مالی است؛ به این دلیل است که متاسفانه سالها است که یک اشتباهی در کشور ما رخ داده است و آن این که عدهای گمان میکنند "مدیریت مالی" (Financial Management) زیرمجموعه علم مدیریت است. در حالی که این تصور کاملا نادرست است. وی تاکید کرد: علم مدیریت همان قدر با زمینه حرفهای مدیریت مالی ارتباط دارد که مثلاً با مهندسی شیمی ارتباط دارد! شاید برخی استدلال کنند که یک مدیر مالی موفق باید آگاه به اصول و راهکارهای علم مدیریت باشد. این ادعای کاملاً درستی است. ولی دلیل نمیشود که با چنین استدلالی زمینه حرفهای مدیریت مالی را زیرمجموعه و فرزند علم مدیریت بدانیم. وی با ذکر مثال مشابهی گفت: یک مهندس شیمی که مدیر یک پالایشگاه نفت میشود هم باید آگاه به اصول و راهکارهای علم مدیریت باشد. ولی ما هیچ گاه حتی به مخیلهمان هم خطور نمیکند که زمینه حرفهای مهندسی شیمی را زیرمجموعه علم مدیریت بدانیم. در واقع، ارتباط زمینه حرفهای مدیریت مالی با علم مدیریت دقیقاً در چنین چارچوبی است.
وی ادامه افزود: مدیریت مالی به هیچ وجه منتج از تئوریهای مدیریت نیست و کاملاً مرتبط با مفاهیم حسابداری مالی، حسابداری مدیریت، گزارشگری مالی، تامین مالی (finance) و سرمایهگذاری است. از این رو، این تصور که مدیریت مالی یکی از زیرشاخههای علم مدیریت است، از اساس، تصور نادرستی است. وی در این ارتباط تصریح کرد: حتی Financeهم که در ایران به اشتباه "مدیریت مالی" ترجمه شده است هیچ ارتباطی به علم مدیریت ندارد. چرا که Financeاساساً زیرمجموعه و فرزند علم اقتصاد است.
انجمن مدیریت ایران/
طرح اعطای گواهینامه مدیر مالی خبره
گفتنی است، انجمن مدیریت ایران یکی از قدیمیترین انجمنهای دانشگاهی (علمی) ایران است که از ۵ آذر ۱۳۴۷ تا کنون در راستای گسترش دانش مدیریت در ایران فعالیت میکند. این انجمن دانشگاهی اخیراً با اعلام شرایط "طرح اعطای گواهینامه مدیرمالی خبره" اعلام کرده است این گواهینامه حرفهای را به برترین مدیران مالی اعطا میکند که تلاشها و اقدامات علمی و عملی آنان در سازمانها و شرکتها اثرات مطلوب و ماندگاری داشته است و توانستهاند دستاوردهای ارزشمندی داشته باشند. دریافتکنندگان این گواهینامه حرفهای باید موفق به کسب حدنصاب 70 از 100 امتیاز (تحصیلات، مصاحبه، و تجربیات) شوند. حقعضویت صدور این گواهینامه حرفهای با اعتبار دو ساله مبلغ هفت میلیون ریال (هفتصد هزار تومان) اعلام شده است.