احمد حاتمی، حسابدار رسمی، حسابدار مالی خبره CFA


مقدمه
قانون‌گذاران، سرمایه‌گذاران، ذینفعان، سهامداران و حتی مردم انتظار بیشتری از شرکت‌ها فراتر از سود کوتاه‌مدت دارند. با تمرکز اخیر بر موضوعاتی مانند تنوع و تغییرات آب و هوایی، درک و مدیریت ریسک‌های زیست‌محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) برای سازمان‌ها ضروری شده است.

این افزایش آگاهی از عوامل اجتماعی، اقتصادی و محیطی فرصتی را برای حسابرسان داخلی ایجاد کرده است تا خود را به عنوان مشاوران تجاری مورد اعتماد قرار دهند و در عین حال از تغییر در سازمان خود حمایت کنند. علاوه بر این، حسابرسان داخلی دارای مهارت های لازم برای شناسایی بهتر زمینه های ریسک بالقوه و فرصت های رشد هستند. در مقاله اخیر از موسسه حسابرسان داخلی (IIA) آمده است: "حسابرسان داخلی می توانند و باید نقش مهمی در سیر به سمت ESG سازمان ها ایفا کنند. ESG می تواند با کمک به شناسایی و ایجاد یک محیط کنترل عملکردی، ارزشی را به ظرفیت مشاوره ای حسابرسان داخلی بیافزاید. همچنین ESG می‌تواند با ارائه یک بررسی مستقل و عینی از اثربخشی ارزیابی‌ها، پاسخ‌ها و کنترل‌های ریسک، پشتیبانی تضمینی حیاتی ارائه دهد.

اما مانند هر اقدام جدید، گاهی شروع کردن سخت ترین بخش است
. ارزیابی بینش حسابرسان داخلی که توسط Wolters Kluwer TeamMate انجام شد، نشان داد که 55٪ از پاسخ دهندگان در حال حاضر ESG را در برنامه حسابرسی داخلی خود  لحاظ نمی کنند. خبر دلگرم کننده این است که از این پاسخ دهندگان، حدود نیمی از آن ها انتظار دارند در دو سال آینده یعنی سال های 2022 و 2023 این کار را انجام دهند. این بازخوردها به وضوح نشان‌دهنده یک شتاب در جهت افزایش کار حسابرسان داخلی در حوزه مسائل  و موضوعات پیرامونESG خواهد بود.
ریسک ESG  در سازمان
وقتی صحبت از ریسک ESG می شود، آنقدر که حسابرسان داخلی می خواهند ساده نیست. ریسک های استراتژیک فراگیر در مورد ESG وجود دارد که شامل: نحوه درک سازمان شما و اینکه آیا مسئولانه و شفاف عمل می کند یا خیر را در بر می گیرد.

مردم به یاد می آورند که رهبران چگونه به بحران ها واکنش نشان می دهند، به ویژه سرعت و صداقت در حل مسائل. شهرت به راحتی آسیب می بیند و ترمیم آن بسیار سخت تر است. همچنین ریسک های عملیاتی مربوط به ESG در این روند وجود دارد. برای ارزیابی این ریسک ها، یک سازمان باید اثرات مادی آن را درک کند. به عبارت دیگر، مسائل کلیدی ESG برای سازمان چیست؟ این برای هر سازمان متفاوت خواهد بود و احتمالاً از رویکرد استراتژی شما ناشی می شود.
ریسک های عملیاتی می‌تواند در هر جایی از سازمان شما باشند که فعالیت‌های موضوع
ESG با یک مشکل ارتباط برقرار کنند. اغلب، آن ها بخشی از ریسک گسترده تری در یک واحد تجاری یا فرآیند هستند تا چیزی که کاملاً نامرتبط یا جدید باشند. حسابرسان داخلی باید اشتهای سازمان ها را برای ریسک های ESG در نظر بگیرد و در نهایت درک کنند. سازمان‌ها احتمالاً ریسک‌پذیری متفاوتی برای مسائل مختلف ESG دارند. اما به عنوان حسابرسان داخلی، در ارزیابی نحوه بیان آن به انعطاف پذیری نیاز دارید. این ممکن است بخشی از یک رویکرد گسترده تر به ریسک اشتها باشد یا به سادگی در رویکرد استراتژیک ذکر شده باشد. آنچه مهم است این است که واضح و به طور مداوم درک شود.

الزام داشتن دانش اصلی
در حالی که نقش حسابرسی داخلی در مورد ریسک ESG متفاوت و در حال تکامل است، حسابرسان داخلی دارای مهارت مناسب برای آن هستند، آن ها تغییرات را به خوبی مدیریت می کنند و استعداد جذب اطلاعات و ارزیابی ریسک پیچیده را دارند. حسابرسان داخلی نیز راه های نوآورانه ای برای ارائه اطمینان پیدا می کنند. و هنگامی که مسائلی پیش می آید، حسابرسان داخلی از مهارت های حل مسئله خود برای ایجاد راه های جدید برای ارائه بینش و مسیر برون رفت از آن موضوع را بکار می گیرند. دلیلی وجود ندارد که حسابرسان داخلی نتوانند مانند این روش را برای ESG انجام دهند.

با این حال، شکاف دانشی وجود دارد که باید برطرف شود
. این فقدان دانش اصلی ESG فقط برای حسابرسان داخلی وجود ندارد. کمبود شدید تجربه در خصوص ESG  در همه رشته ها و سطوح وجود دارد .حسابرسان داخلی برای ارزیابی ریسک، ایجاد یک طرح حسابرسی و تعیین رویکردهای حسابرسی باید مسائل ESG را به خوبی درک کنند.

حسابرسان داخلی باید گفتگوهای آگاهانه ای را با مدیران/راهبران ارشد سازمان داشته باشند. این بدان معنا نیست که حسابرسان داخلی باید در همه چیز متخصص باشند، بلکه از قبل باید در مورد طیف وسیعی از موضوعات برای فعالیت در این سطح اطلاعات کافی داشته باشید و ESG در واقع موضوع دیگری است که باید به آن بپردازید. برای اینکه در اجرای طرح خود کاملاً مؤثر باشید، ممکن است مجبور شوید دانش تخصصی تری را در تیم خود توسعه و گسترش دهید، یا ممکن است ترجیح دهید برای آن منابع انسانی لازم را استخدام یا از منابع مشترکی که در سازمان ایجاد شده/ خواهد شد استفاده لازم را داشته باشید.

شروع کنید
در حالی که نیاز به دانش اصلی ESG حیاتی است، حسابرسان داخلی نیز باید درک کاملی از چشم‌انداز تجاری که در آن فعالیت می‌کنند و محرک‌های درون سازمانی داشته باشند.
چشم انداز را درک کنید

داشتن درک کامل از مسائل مهم ESG در سازمان ها ضروری است. می توانید این اعمال زیر را انجام دهید:

*گفتگو با همکاران حسابرسی و مطالعه مطبوعات/سایت ها و هرگونه رسانه مرتبط با صنعت مورد فعالیت

*به‌روز ماندن در مورد چارچوب‌ها، فرآیندها؛ قوانین مربوط به حوزه فعالیت، و سیاست‌های دولت که در حال تحول است و به شما امکان می‌دهد تا آنچه را که درحال روی دادن است پیش‌بینی کنید، بنابراین زمانی برای واکنش خواهید داشت.

*مشاهده ی رویدادی که با صرف زمان می توانید از آن ها بیاموزید

*توجه به ذینفعان کلیدی و برنامه های آن ها

بدون درک چشم انداز برون سازمانی که در آن محیط فعالیت می کنید، در ارزیابی ریسک و مدیریت اولویت های حسابرسی خود نمی توانید عملکرد موثری را داشته باشید.

کسب و کار خود را درک کنید
آگاهی دقیق از عوامل درون سازمانی ESG به اندازه داشتن درک روشن از محیط برون سازمانی حیاتی است. در اینجا چند سوال وجود دارد که باید از تیم حسابرسی داخلی پرسیده شود:

* ESG چگونه با استراتژی موجود در سازمانتان هماهنگ است؟

*آیا این یک افزونه است یا در استراتژی اصلی یکپارچه شده است؟

*اگر جدا باشد، سازگار است؟ آیا استراتژی گسترده تر را در نظر می گیرد؟

* آیا فرآیند مالکیت و ریسک مسائل کلیدی ESG را در سراسر سازمان خود درک می کنید؟

*آیا اشتهای ریسک ESG واضح و به طور پیوسته درک شده است؟

*چه گزارشی برای ذینفعان درون سازمانی و برون سازمانی وجود دارد/یا ایجاد کرده اید؟

* چه اطمینانی نسبت به این گزارش ها وجود دارد؟

نکات مهم برای برنامه ریزی حسابرسی
همانطور که به سمت گنجاندن ESG در برنامه حسابرسی حرکت می کنید، می تواند در اینکه چگونه آن را بخشی از ارزیابی ریسک خود قرار دهید، برای پایش ریسک سازمان مفید نیز باشد.

نحوه انجام این کار به عوامل مختلفی بستگی دارد، به خصوص اینکه سازمان شما چگونه به ESG و سطح بلوغ آن نزدیک می شود. برای شروع، آن را ساده نگه دارید و به این فکر کنید که آیا ESG می تواند پوششی برای ارزیابی ریسک موجود باشد یا خیر؟
می‌توانید به عقب برگردید و بعداً آن را با جزئیات بیشتری ادغام کنید. روی موضوعات بزرگ‌تری تمرکز کنید که دستاوردهای سریع تری را برای به حداکثر رساندن تأثیر و ارزش تضمینی را به ارمغان می‌آورند. ممکن است بخواهید به کار حسابرسی فعلی خود برای عناصر
ESG که ممکن است در نظر نگرفته باشید مرور کنید.

چالش دیگری که می تواند برای این مهم وجود داشته باشد، جذب مدیران/راهبران ارشد در درک ریسک ها و نحوه کمک حسابرسی داخلی باشد. حسابرسان داخلی این مسئولیت را دارند که هم ریسک های نوظهور را برجسته کنند و هم ریسک هایی را که توسط سازمان کاهش یا رسیدگی نمی شود. اگرچه بهترین رویکرد برای
ESG، به فرهنگ سازمان بستگی دارد، برداشتن گام‌های کوچک اغلب راهی عالی برای جذب مدیران/راهبران ارشد است.

جمع بندی
McKinsey & Company، یک شرکت مشاوره مدیریت جهانی، معتقد است ESG باید "بخش جدایی ناپذیر نحوه انجام تجارت شما باشد." این شرکت ادعا می کند که در حالی که اجرای چارچوب ESG ضروری است، می تواند به کسب و کار پایدارتر و ایجاد ارزش بهتر منجر شود. هیچ راه درست یا غلطی برای شروع وجود ندارد. به عنوان حسابرسان داخلی، می‌توانید کار مستقل انجام دهید و در جایی کار کنید که عوامل ESG در برنامه‌ریزی حسابرسی موجود شما ادغام شوند، بنابراین بهترین کار را برای سازمان خود انجام دهید.

به طور کلی،
ESG یک فرصت فوق العاده برای حسابرسی/ان داخلی برای تأثیرگذاری ارائه می دهد. و حرکتی از سوی ذینفعان و سایر طرف های برون سازمانی برای سازمان ها ایجاد می کند تا در نظارت خود فعال تر شوند. ESG حسابرسان داخلی را قادر می‌سازد تا با استفاده از تخصص و نفوذ خود، مشخصات(نمایه) خود را به عنوان مشاوران مورد اعتماد بالا ببرند تا اطمینان حاصل شود که سازمان‌ها ریسک های موثر و مهم موضوع این حوزه را شناسایی و کاهش می‌دهند.

کاربرد کامپیوتر
موسسه فن آوران
نرم افزار کاربرد کامپیوتر
نرم افزار فرداد
مفید حافظ
نمایشگاه حسابداری و مدیریت و برنامه ریزی مالی