مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران در گفتگو با پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه ایران (سنا) نسبت به ضعف نظارت بر بازار پول کشور انتقاد کرد. حسن قالیباف اصل اعظم مشکلاتی که در نظام اقتصادی وجود دارد را به نرخ بهره بانکی منتشب دانست که به باور وی بر روی آن نظارت وجود ندارد. به گفته مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران، کسی که تسهیلات بانکی با سودهای بالا می گیرد یا خیلی به تنگنا افتاده است یا به این نیت میگیرد که پس ندهد.
به گزارش انجمن حسابداران خبره ایران، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه ایران (سنا)، حسن قالیباف اصل، مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران در گفتگو با این پایگاه اطلاعرسانی گفت: نظام اقتصادی کشورهایی مثل ژاپن و آلمان بانک محور است، اما بانک محوری این کشورها با ما متفاوت است. بانک های ژاپن و آلمان در بازار سرمایه حضور دارند و تأمین مالی و سرمایه گذاری آنها از طریق اوراق است. وی تاکید کرد: بانک ها در این کشورها به دنبال جذب سپرده بلند مدت و سپرده کوتاه مدت به طور همزمان نیستند. همین امر پایه اختلاف بانک محوری ما با کشورهای توسعه یافته ای از این دست است.
وی با بیان ضرورت تفکیک فعالیت بازار پول و بازار سرمایه در نظام اقتصادی کشور، افزود: مطالعه تطبیقی برای برون رفت از شرایط فعلی کمک بزرگی می کند. اما از آن جا که تاکنون یک نظام تأمین مالی رقابتی نداشتیم، نظام تأمین مالی ایران با کشورهای دیگر قابل مقایسه نیست. به عبارتی اگر روزی تأمین مالی آزاد و رقابتی ایجاد شود عملکردمان قابل مقایسه با سایر کشورها خواهد بود.
قالیباف گفت: خیلی از مشکلاتی که سیستم مالی کشور تا کنون با آن مواجه بوده در سایه رشد نقدینگی خودش را نشان نداده است. اما به محض این که رشد نقدینگی کاهش پیدا کند این مشکلات خودش را نشان می دهد. وی در ادامه افزود: البته کنترل نقدینگی و تورم از جمله سیاست های درست دولت است که مورد توجه جدی قرار گرفته است. چون اگر کشور بخواهد یک رشد پایدار داشته باشد، کنترل نقدینگی و تورم یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.
این مقام مسوول با اشاره به تنوع ابزارهای بازار سرمایه، گفت: گاهی گفته می شود بازار سرمایه کوچک است و نمی تواند نقش جدی در تأمین مالی داشته باشد. در حالی که چندی پیش وقتی از طریق اوراق استصناع تأمین مالی انجام شد به دلیل این که نرخ آن، نرخ رقابتی بود، 900 میلیارد تومان در صف خرید نشسته بودند. این در حالی بود که عرضه این اوراق صرفاً به مبلغ 163 میلیارد تومان بود. بنابراین اگر ناشر به این میزان اوراق منتشر کرده بود در همان روز اول به طور کامل فروخته شده بود.
وی در ادامه، با بیان این که بحث نظارت در بازارهای مالی خیلی مهم است، گفت: یک نرخی توسط دستگاه های ذی ربط به بازار پول اعلام می شود اما بانک ها نرخ دیگری را اعمال می کنند. این امر باعث برهم خوردگی نظم اقتصادی می شود. از طرف دیگر، از یک بازار دیگر هم انتظار دارند نرخ های کمتری پیشنهاد بدهد.
قالیباف اصل با بیان این که فعالیتهای اقتصادی در صنعت با این نرخ های سود بانکی توجیه ندارد، گفت: اصلاً مشخص نیست کسانی که این وامها را با این میزان بهره می گیرند می توانند این پول را از دل صنعت در بیاورند یا خیر؟ به گفته مدیرعامل بورس تهران، کسی که تسهیلات بانکی با سودهای بالا می گیرد یا خیلی به تنگنا افتاده یا به این نیت گرفته است که پس ندهد. وی تصریح کرد: هم اکنون اعظم مشکلاتی که در نظام اقتصادی وجود دارد، به نرخ بهره بانکی برمی گردد که روی آن نظارت وجود ندارد.
قالیباف اصل با اشاره به این که دولت به بازار محوری اعتقاد دارد، گفت: دولت معمولاً دستش یا در جیب بانک مرکزی یا در جیب بانکها بوده است، اما هم اکنون وقتی می خواهد کسری اش را جبران کند به سراغ بازار سرمایه و ابزارهای این بازار می آید که نمونه آخر آن انتشار اسناد خزانه اسلامی بود. به عبارتی دولت هم اکنون به عنوان یک بازیگر بزرگ وارد بازار سرمایه شده است.
مدیرعامل بورس تهران در ادامه گفتگو با سنا به اهمیت نهادسازی اشاره کرد و اظهار داشت: نهادسازی از اهمیت زیادی برخوردار است. اما نهادهایی که باید در بازار سرمایه فعال باشند به خصوص در بازار بدهی، هنوز ایجاد نشده اند. اگر این نهادها ایجاد شوند کمک زیادی به عمق بخشی و کارایی بازار می کنند. در بسیاری از کشورها ارزش بازار بدهی دو برابر بازار سرمایه است. وی در این باره توضیح داد: هنوز اوراق و وام با یک نرخ پرداخت می شود. به همین دلیل برای بانک ها مهم نیست که شرکت در بورس باشد یا نباشد یا در کدام تابلوی بورس معامله شود. از طرف دیگر شرکت هم می گوید بورس به تأمین مالی من کمک نمی کند. بانک هم فارغ از وضعیت شرکت در بورس به تأمین مالی کمک می کند. بنابراین برای شرکت ها مهم نیست که خودشان را در متغیرهای بورسی بهتر کنند و سرمایه گذاری های بهتری انجام دهد.
قالیباف اصل در پایان خاطر نشان کرد: در حالی که بانکها وظیفه تأمین سرمایه شرکتهای کوچک و کوتاه مدت را باید به عهده داشته باشند، بنگاه های بورسی به سراغ جایی که راحت و بدون اطلاعات ریز به آنها پول بدهند می روند. در حالی که شرکت ها در بورس باید ریز تا درشت اطلاعاتشان را منتشر کنند تا بتوانند از این طریق تأمین مالی کنند و این فیلترها مانع توجه شرکت ها به تأمین مالی از طریق بورس می شود.
