نخستین «صندوق سرمایه‌گذاری پروژه» در بازار سرمایه ایران برای تامین مالی 500 میلیارد تومانی شرکت تولید برق پرند مپنا با هدف تبدیل آن به یک نیروگاه سیکل ترکیبی از طریق احداث بخش بخار راه اندازی شد.
به گزارش انجمن حسابداران خبره ایران، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه ایران (سنا)، مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی در نشست تخصصی تامین مالی در صنعت برق که در مرکز مالی ایران برگزار شد، با اشاره به صندوق سرمایه گذاری پروژه پرند مپنا گفت: در حال حاضر این نیروگاه مشتمل بر 6 واحد گازی با ظرفیت نامی کل برابر 954 مگاوات (ظرفیت عملی 754 مگاوات) است و طرح توسعه این واحد گازی از طریق ساخت و نصب 3 واحد بخاری هر یک به ظرفیت 159 مگاوات نامی (به‌طور کلی 429 مگاوات ظرفیت عملی) و اتصال آن به خروجی بخش گازی انجام می‌شود.
وی افزود: احداث بخش بخار نیروگاه متکی بر وجود قرارداد "بیع متقابل" بین شرکت مادر تخصصی توانیر و شرکت تولید برق پرند مپنا (مالک نیروگاه) صورت می‌گیرد.
مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی تصریح کرد: با ایجاد صندوق های پروژه، امکان استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری موجود در بازار سرمایه برای کمک به پیشبرد تامین مالی پروژه‌ها و امکان استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری موجود در این پروژه‌ها برای عموم سرمایه‌گذاران فراهم می شود.
وی صندوق سرمایه گذاری پروژه را یک نهاد مالی با شخصیت حقوقی مستقل عنوان کرد که با اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار تأسیس شده و به جمع آوری سرمایه از عموم و تخصیص آن به سرمایه گذاری در ساخت و تکمیل پروژه معین اشاره شده در اساسنامه صندوق، می پردازد.
مزایای صندوق پروژه
تجریشی خاطرنشان کرد: شرکت پروژه قابلیت آن را دارد در صورتی که در طراحی اولیه لحاظ شده باشد، در انتهای پروژه به شرکت سهامی عام و یک شرکت بورسی تبدیل و در بازار سهام عرضه عمومی شود که صندوق سرمایه گذاری آرمان پرند مپنا از این نوع است. اما در صورت صلاحدید طراح صندوق پروژه، می توان این شرکت را در پایان مدت تامین مالی بجای فرایند عرضه عمومی،به مزایده گذاشت.
مدیر عامل شرکت سرمایه گذاری آرمان آتی تاکید کرد: روند تبدیل شرکت سهامی خاص به سهامی عام و افزایش سرمایه فرآیندی زمان بر است اما در خصوص صندوق های پروژه این زمان بسیار کوتاه و حتی ممکن است یک روزه انجام شود. زیرا نیاز طی فرایند ثبت تغییرات سرمایه نزد مرجع ثبت شرکت‌ها نیست.
وی دیگر مزایای صندوق پروزه را جدایی مالکیت از مدیریت و کنترل ریسک پروژه و جلوگیری از تسری ریسک پروژه به مالکان آن (به دلیل وجود شخصیت حقوقی مستقل)، امکان بهره‌مندی از مزایای مالیاتی قانونی صندوق‌های سرمایه‌گذاری و عدم لغو پروژه به دلیل کمبود منابع مالی عنوان کرد.
این استاد دانشگاه با اشاره به روشهای تامین مالی گفت: تامین مالی از طریق بانک و بازار سرمایه و گاهی تامین مالی بین المللی انجام می شود اما با توجه به محدودیت منابع ملی و همچنین ظرفیت سیستم بانکی و مواردی از این قبیل به نظر میرسد در آینده، کشور ناگزیر به استفاده از روشهای نوین تامین مالی خواهد بود.
مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی خاطر نشان کرد: امروزه در فضای اقتصادی کشور با توجه به عدم امکان تأمین تمامی نیازهای مالی فعالان اقتصادی از طریق سیستم بانکی، استفاده از سایر ابزارهای تأمین مالی خصوصاً به منظور استفاده در طرح‌های توسعه‌ای صنعتی و خدماتی به ضرورتی انکارناپدیر تبدیل شده است.
وی افزود: بعد از تصویب قانون توسعه نهادها و ابزارها، تامین مالی از طریق بازار سرمایه تسهیل شده و کشور از بانک محوری به سمت بازار محوری در حال حرکت است و در بدنه دولت نیز توجه ویژه ای به تامین مالی از طریق بازار سرمایه شده است.
روش های تامین مالی در بازار سرمایه
تجریشی روش های تامین مالی در بازار سرمایه را به دو روش کلی تامین مالی از طریق بدهی و تامین مالی از طریق سرمایه عنوان کرد و گفت: روشهای تامین مالی از طرق بدهی شامل انتشار انواع صکوک، گواهی سپرده ویژه سرمایه گذاری، ابزارهای ساختار یافته و ابزارهای ترکیبی است و تامین مالی از طریق بازار سرمایه با ایجاد صندوق های تخصصی شامل صندوق پروژه، صندوق زمین و ساختمان، صندوق نیکوکاری و صندوق سرمایه گذاری خصوصی امکان پذیر است.
وی فرایند کلی عملکرد صندوق‌های پروژه را جمع‌آوری وجوه از سرمایه‌گذاران، تخصیص وجوه به پروژه متناسب با برنامه زمانی پیش‌بینی شده و همراه با طی مراحل افزایش سرمایه، تبدیل شرکت پروژه به شرکت سهامی عام و عرضه عمومی سهام آن و تسویه صندوق و انتقال سهام شرکت پروژه به دارندگان واحدهای سرمایه‌گذاری متناسب با واحدهای تحت تملک عنوان کرد.
به گفته این استاد دانشگاه، مدیر صندوق باید با توجه به نیاز صندوق به وجوه نقد برای اجرای پروژه و با توجه به زمان‌بندی و مبالغ افزایش سرمایۀ پیش‌بینی شده در امیدنامۀ صندوق، پیشنهاد افزایش سرمایه صندوق را به همراه گزارش توجیهی به هیأت مدیره صندوق ارائه دهد.
روش های افزایش سرمایه در صندوق پروژه
وی روشهای افزایش سرمایه در صندوق پروژه را افزایش سرمایه به قیمت اسمی و به قیمت بازار عنوان کرد و افزود: در افزایش سرمایه با قیمت اسمی، استفاده از حق تقدم برای مالکان واحدهای سرمایه‌گذاری فعلی در زمان افزایش سرمایه با تعیین مدت محدود برای پذیره نویسی و خریداری حق تقدم‌های استفاده نشده و تامین مابقی وجوه توسط متعهد پذیره نویس انجام می شود.
تجریشی در خصوص افزایش سرمایه به قیمت بازار توضیح داد و گفت: با تعیین رویه ای از طرف مدیر صندوق برای مشخص کردن قیمت، عرضه واحدهای سرمایه گذاری به قیمت مشخص با توجه به قیمت بازار انجام می شود که رویه مذکور قبل از اجرا به تأیید سازمان می رسد.
سازو کار خاتمه صندوق
وی سازوکار خاتمه صندوق پروژه را بر اساس اساسنامه صندوق های سرمایه‌گذاری پروژه، چنین توضیح داد: پس از اتمام ساخت پروژۀ صندوق و تبدیل شرکت‌پروژه به شرکت سهامی‌عام و عرضۀ عمومی بخشی از سهام آن طبق مقررات ساز و کار صندوق پروژه پایان می یابد ضمن اینکه در صورت تصویب مجمع صندوق با موافقت حداقل دو ثلث از دارندگان حق رأی حاضر در جلسۀ مجمع صندوق به شرط آن‌که از نصف حق رأی کلیۀ دارندگان حق رأی واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق کمتر نباشد، فعالیت صندوق خاتمه خواهد یافت."
تجریشی در ادامه گفت: در صورتی که ادامۀ فعالیت صندوق به تشخیص یا تأیید سازمان امکان‌پذیر نباشد از قبیل عدم موفقیت در جمع‌آوری منابع مالی برای ادامۀ فعالیت صندوق یا در صورت لغو مجوز صندوق توسط سازمان؛ یا درصورت صدور حکم دادگاه مبنی بر خاتمۀ فعالیت یا انحلال صندوق؛ فعالیت صندوق پروزه می تواند خاتمه یابد.
وی در پایان افزود: به تقاضای هر یک از سرمایه‌گذاران یا ارکان صندوق و تأیید سازمان در‌صورتی‌که هر یک از ارکان به وظایف خود عمل نکند و شخص جایگزین انتخاب نشده باشد، نیز می توان به فعالیت صندوق پروژه پایان داد.
خاطرنشان می شود، شرکت مشاور سرمایه گذاری آرمان آتی که نخستین ETF را طراحی و عرضه کرده بود، اکنون موفق به راه اندازی نخستین صندوق پروژه در بازار سرمایه شد.
