در ساختار صکوک سلف (سلم)، یک موسسه با موسسه دیگری به نمایندگی از طرف خریداران صکوک سلف وارد قرارداد می شود و هدف از این قرارداد، این است که بین کالاها و خریداران واسطه شود و به عنوان یک رابط جهت تسهیل فعالیت اقدام نماید. در رابطه با انتشار صکوک سلف باید توجه داشت که کالاهایی که در این صکوک قرار می گیرند نباید جز کالاهایی باشد که برای این عقود در شرع مجاز دانسته نشده اند؛ و بنابراین انواع طلا و سکه را نمی توان جهت انتشار صکوک سلف به عنوان دارایی پایه قرارداد. در ساختار صکوک سلف، متعهد قرارداد می بندد که از طرف دارندگان نهایی صکوک، کالا را خریداری کند و سپس جهت این که سود دارندگان صکوک فراهم گردد، این دارایی را به فروش برساند. متعهد در قبال انجام این خرید و فروش، کمیسیون کارگزاری و حق الزحمه عاملیت دریافت می کند.

انواع توافق نامه هایی که در ساز و کار انتشار صکوک سلف قرار می گیرند عبارتند از: توافق نامه های محافظت و عاملیت که بین سرمایه گذاران و واسطه های آنان به امضا می رسند. در ساز و کار انتشار صکوک سلف غالبا از یک توافقنامه کلی استفاده می شود تا طبق آن عامل بتواند در هر زمان که مناسب بود به خرید و فروش از طرف مشتریان بپردازد. این توافقنامه های کلی بین سرمایه گذاران و واسطه های آن ها، غالبا در متن قرارداد عاملیت کلی جهت خرید که بین کارگزار به عنوان متعهد یا نماینده متعهدها امضا می شود، مطرح می گردد. واسطه غالبا یک اعتبار اسنادی از یک بانک با درجه اعتبار بالا مطالبع می کند تا معامله را تضمین کند و در برخی مواقع یک تعهد جهت پرداخت دریافت کند.

بنابراین با انتشار اوراق سلف، شرکت ها می توانند نیاز نقدینگی خود را مرتفع سازند و سرمایه گذاران نیز با خرید اوراق سلف این فرصت را دارند که کالای مورد نیاز خود را در تاریخ سررسید به قیمت مناسبی تهیه کنند و چنانچه قیمت کالا در بازار در تاریخ سررسید بالاتر از قیمت توافقی در قرارداد سلف باشد آنگاه مابه التفاوت این دو مبلغ، سود سرمایه گذاران را تشکیل می دهد. لذا اوراق سلف را می توان یک ابزار سرمایه گذاری به شمار آورد. یکی از ویژگی های مهم ابزارهای سرمایه گذاری قابلیت نقد شوندگی آن است. اگر یک ابزار مالی در بازار قابل معامله نباشد و به عبارت دیگر قابلیت نقد شوندگی نداشته باشد گزینه چندان مناسبی برای سرمایه گذاران به شمار نمی رود. شخصی که اقدام به خرید اوراق سلف می کند انتظار دارد که قیمت کالای مورد نظر در تاریخ سررسید افزایش یابد. حال اگر قبل از تاریخ سررسید انتظار وی از قیمت کالا تغییر کند وی تصمیم به فروش ورقه سلف خود می گیرد. اگر شرایط فروش ورقه سلف قبل از سررسید در یک بازار سازمان یافته امکان پذیر باشد آن گاه سرمایه گذاران بیشتری اقدام به سرمایه گذاری در اوراق سلف خواهند کرد.

شماران