اوراق خرید دین از جمله ابزارهای تأمین مالی مبتنی بر بدهی است. در انتشار اوراق مبتنی بر بدهی، منابع لازم از طریق انتشار اوراق در بازار سرمایه جذب شده و مشابه تسهیلات مالی، مبلغ آن به مجموع بدهی‌های شرکت اضافه می‌گردد.
اوراق خرید دین، اوراق بهادار بانامي است كه به منظور خرید مطالبات مدت‌دار اشخاص حقوقی به استثنای مطالبات ناشی از عقد سلف منتشر می‌شود. این اوراق در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس قابل‌معامله می‌باشند.
اصطلاحات دستورالعمل اوراق خرید دین
- اوراق خرید دین: اوراق بهادار بانامي است كه به منظور خرید مطالبات مدت‌دار اشخاص حقوقی به استثنای مطالبات ناشی از عقد سلف منتشر می‌شود. این اوراق در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس قابل‌معامله می‌باشند.
- مطالبات: مطالبات ریالی مدت‌دار اشخاص حقوقی از اشخاص حقیقی و حقوقی ناشی از عقود مبادله‌ای از قبیل فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک و جعاله (به استثنای سلف) می‌باشد.
- باني: شخص حقوقی دارنده مطالبات است که قصد دارد به موجب این دستورالعمل نسبت به فروش آن از طریق انتشار اوراق خرید دین اقدام کند.
- ضامن: شخص حقوقي است که پرداخت مطالبات را در مواعد مقرر در برابر دارندگان اوراق تضمين مي‌نمايد.
- عامل وصول: شخص حقوقی است که به جمع‌آوري مطالبات و پرداخت آن به نهاد واسط و اجراي خدمات مربوط به آن براساس اين دستورالعمل مي‌پردازد.
- عامل فروش: شخص حقوقي است که نسبت به عرضه و فروش اوراق خرید دین از طرف نهاد واسط اقدام مي‌نمايد.
- عامل پرداخت: شرکت سپرده گذاري مرکزي اوراق بهادار و تسويه وجوه است که نسبت به پرداخت‌هاي مرتبط با اوراق خرید دین در مواعد مقرر به سرمايه گذاران اقدام مي‌نمايد.
- امين: حسابرس باني يا حسابرس ديگري است که از ميان موسسات حسابرسي معتمد سازمان انتخاب مي‌شود.
- مقررات: شامل قوانين و مصوبات مراجع ذی‌صلاح از قبیل هيأت وزيران، شوراي عالی بورس، سازمان و ... مي‌باشد.
شرایط مبنای انتشار اوراق خرید دین
- از تاریخ ایجاد مطالبات، حداقل 10 درصد مدت قرارداد سپری شده و اقساط سررسید شده، وصول شده باشد.
- متقاضی تامین مالی نمی تواند بیش از 50 درصد خالص مطالبات خود را مبنای انتشار اوراق قرار دهد.
- متقاضی تامین مالی نمی تواند مطالبات خود از سهامداران شرکت های زیرمجموعه و هم گروه را مبنای انتشار اوراق قرار دهد.
- مطالبات مبنای انتشار شامل مطالبات با وثیقه رهنی نباشد.
- سر رسید مطالبات نباید کمتر از یکسال باشد.
- مطالبات بانک ها و سایر اشخاص حقوقی از دولت در صورتی می تواند مبنای انتشار اوراق قرار گیرد که 1) مبلغ مطالبات، توسط سازمان حسابرسی، وزارت امور اقتصادی و دارایی (معاونت نظارت مالی و خزانه دار کل کشور) و سازمان برنامه و بودجه کل کشور تایید شده باشد. 2) دولت پرداخت های مربوط به مطالبات را در سررسید یا سررسید های مقرر تضمین نموده و تعهد نموده باشد که به منظور تامین اعتبار لازم، ردیف خاصی را در لوایح بودجه سنواتی پیش بینی می کند. 3) خزانه دار کل کشور تعهد نماید پرداخت مبالغ در سررسید یا سررسیدهای مقرر صورت گیرد.
