طبق استاندارد حسابداري 35، دارایی مالیات انتقالی، بابت انتقال زيانهای مالياتي استفاده نشده و اعتبارهای مالياتي استفاده نشده به دورههاي آتي، باید تا میزانی شناسایی شود كه در مقابل زيانهای مالياتي استفاده نشده و اعتبارهای مالياتي استفاده نشده، وجود درآمد مشمول مالیات قابل استفاده محتمل باشد. هنگامي كه شركت سابقه زيان داشته باشد، دارايي ماليات انتقالي ناشي از زيانهاي مالیاتی استفاده نشده يا اعتبارهای مالياتي استفادهنشده را تنها تا میزانی شناسايي ميكند كه تفاوتهاي موقتی مشمول ماليات به اندازه کافی وجود داشته باشد يا شواهد متقاعدكننده ديگري مبنی بر در دسترس بودن سود مشمول ماليات قابل استفاده در آینده در مقابل زیانهای مالیاتی استفاده نشده یا اعتبارهای مالیاتی استفاده نشده، موجود باشد.
در ارزيابي احتمال وجود درآمد مشمول ماليات قابل استفاده در مقابل زيانهاي مالیاتی استفاده نشده و اعتبارهای مالیاتی استفادهنشده، شركت معيارهاي زير را در نظر ميگيرد:
الف. وجود تفاوتهاي موقتی مشمول ماليات کافی برای شركت در یک حوزه مقرراتی، که منجر به ایجاد مبالغ مشمول مالیات قابل استفاده در مقابل زيانهاي مالیاتی استفادهنشده یا اعتبارهای مالياتي استفادهنشده شود.
ب. وجود سود مشمول ماليات كافي در شركت قبل از انقضاي زيانهاي مالیاتی استفادهنشده یا اعتبارهای مالياتي استفادهنشده، محتمل باشد؛
پ. زيانهاي مالياتي استفاده نشده ناشي از دلايل قابل تشخیصی باشد كه تكرار آن محتمل نباشد؛ و
ت. وجود فرصتهاي برنامهريزي مالياتی، بهگونهای که درآمد مشمول ماليات را در دورهاي ايجاد كند كه زيانهاي مالياتي استفادهنشده یا اعتبارهای مالياتي استفادهنشده، در آن دوره قابل استفاده باشد. فرصتهاي برنامهريزي مالياتی، اقداماتي است كه شركت به منظور ايجاد يا افزايش درآمد مشمول ماليات در دورهای خاص، قبل از انقضاي مهلت انتقال زيان مالياتي يا اعتبار مالياتي به دورههاي آتي، انجام ميدهد. براي مثال، در برخي حوزههاي مقرراتی، سود مشمول ماليات ممکن است به روشهای زير ايجاد شود يا افزايش يابد:
- انتخاب روش احتساب مالیات درآمد مالی بر مبنای درآمد مالی دریافت شده یا درآمد مالی دریافتنی؛
- انتقال ادعاهای مربوط به اقلام کاهنده سود مشمول مالیات به آینده؛
- فروش، و اجاره مجدد احتمالی، داراييهايي كه افزايش بها داشتهاند اما مبناي مالياتي آنها براي انعكاس اين افزايش بها، تعديل نشده است؛ و
- فروش یک دارايي كه درآمد معاف از ماليات ايجاد ميكند (مانند اوراق مشارکت دولتي در برخي حوزههاي مقرراتی) به منظور خريد سرمايهگذاري ديگري كه درآمد مشمول ماليات ايجاد ميكند.
در مواردي كه فرصتهاي برنامهريزي مالياتی، موجب انتقال سود مشمول ماليات از دورههای آتی به دورههای نزديكتر میشود، انتقال زيان مالياتي يا اعتبار مالياتي به دورههاي آتی، همچنان به وجود سود مشمول ماليات آتي ناشي از منابعي غیر از منابع ایجادکننده تفاوتهاي موقتي آتی، بستگی دارد.
چنانچه در مقابل زیانهای مالیاتی استفاده نشده یا اعتبارهای مالیاتی استفاده نشده، وجود سود مشمول مالیات قابل استفاده در آینده محتمل نباشد، دارایی مالیات انتقالی شناسایی نمیشود.
منبع: کتاب راهنمای استاندارد حسابداری شماره 35، دانیال محجوب، انتشارات انجمن حسابداران خبره ایران