کنترل‌های پیشگیرانه: کنترلهایی که در سطح واحدها، فرایندها و وظایف طراحی میگردد و به‌صورت اتوماتیک از وقوع رویدادهای پیشبینی نشدهی نامطلوب جلوگیری مینماید؛ مانند محدودیتهای دسترسی فیزیکی به داراییها و یا محدودیتهای دسترسی به اطلاعات.
کنترل‌های کشفکننده (بعد از رخداد): کنترلهایی که بعد از انجام فعالیت و با هدف بررسی رخ‌دادهای گذشته انجام می‌شود؛ مانند نصب دوربینهای امنیتی یا حسابرسی اطلاعات مالی دورهی گذشته با هدف کشف تقلب.
1: در دیدگاه سنتی حسابرسی داخلی بیشتر رویکرد بر مبنای کشف نارسایی، تقلب و سوءاستفاده‌ها بود که پس از بررسی نسبت به گزارش ضعف کنترل‌های داخلی و ارائه‌ی پیشنهادهای اصلاحی اقدام می‌شد، اما در دیدگاه مدرن تأکید و تمرکز بیشتر بر اجرای حسابرسی مبتنی بر پیش‌گیری می‌باشد.
2: با توجه به تغییرات فرایندها و محیط، پیشرفت تکنولوژی، تغییرات بازار و ... طراحی کنترل‌ها قطعاً برای مدت طولانی جواب‌گو نیست و نیاز به بروز رسانی مستمر دارد.
3: به‌دلیل پویایی و پیچیدگی ماهیت فعالیت‌های تجاری روزانه، طراحی یک کنترل پیشگیرانه که هم مقرون به‌صرفه و هم مؤثر و کارآمد باشد، دشوار است. در نتیجه بیشتر سازمان‌ها از تلفیق و ترکیبی از کنترل‌های پیشگیرانه و کنترل‌های کشفکننده، در هنگام طراحی مؤثر سیستم کنترل‌های داخلی استفاده می‌کنند.
منبع: کتاب حسابرسی داخلی با رویکرد سیستم سازی مالی ویژه کسب و کارهای کوچک و متوسط، یاسر نادری، انتشارات انجمن حسابداران خبره ایران
